نامه های دکتر نعمت اللهی ( بخش هفتم - قسمت اول) بهار 1309 فروردین و اردیبهشت - آپادانا خرداد ماه 1389

نامه های از پاریس به پاقلعه ( بخش هفتم - قسمت یکم ) 

بهار 1309  

( فروردین و اردیبشت )

نامه 37

●  خطاب به یک دوست و خویشاوند

2  فروردين   

1309 

قربانت گردم    پس از تقديم مراتب ارادت قبلا ٌ نظر به موقعيت عيد نوروز و تجديد سال تبريكات خود را تقديم داشته ، صحت و خوشي و سعادت وجود عزيزت را از خداوند مي خواهم .

بعد ها تبريكات اصلي كه مدتي است بايد گفته باشم و به تاخير افتاده ، اينك از صميم قلب تقديم داشته و از مولي مي خواهم كه از هر حيث  وسائل خوشبختي و سعادت و نيرومندي براي شما فراهم گردد و در اين عقد و ازدواج همانطوريكه از ته قلب مي خواستيد از همه حيث وسائل فراهم شده و بشود –

خيلي ميل دارم كه از وضعيات خود و ترتيب بانك ملي مطلعم ساخته و از موفقيت خود خوشوقتم نمائيد –

من هم به كرم مولي حالم بسيار خوب و امسال را در شهر  Montpellier مشغول تحصيل مي باشم –

از وضعيات اينجا نمي دانم  چه شرح دهم ، من كه در عرض اين مدت نتوانسته ام خوش بگذرانم ، ولي وسا ئل تفريح و كيف از هر حيث براي همه كس فراهم – جنگ بين المللي طوري در فرانسويها از قراريكه مي گويند تغيير اخلاق داده كه شب و روز غير از رقص و تفريح كار ديگري ندارند .

هر روز يك وسيله براي تفريح خود مي تراشند . دسته جاتي هر روز به يك عنواني تهيه كرده و در كوچه و خيابان دنبال آن مي رقصند .

از حضرت آقا ارواحنا فدا و مسافرين عتبات اطلاعي ندارم ، نمي دانم كي خيال مراجعت دارند .

زياده منتظرم كه هرچه زودتر بلكه به محض رسيدن اين كاغذ چند كلمه اي در جواب آن ارسال داريد.                                                                            

                                                                                                          

                                                                                         امضاء : نعمت اللهي

توضیحات : نام مخاطب در ابتدای نامه برده نشده است ولی از فحوای نامه بر میاید که می شود با او صحبت رقص و تفریح فرانسوی ها را نمود . مخاطب  گویا به تازگی  در بانک تازه تاسیس ملی به کار پرداخته است . احتمالا در زمستان 1308 ازدواج کرده و در جریان سفر آقای میرزا عباس و همراهان به عتبات می باشد . این شخص به احتمال زیاد آقای مهدی نعمت اللهی ( برادر زاده آقا میرزا عباس ) بوده اند . شاید هم مخاطب مرحوم " سید محمد نعمت اللهی " پسر عمه دکتر نعمت اللهی بوده اند . که در بانک ملی مشغول کار شده بودند . 


 

عکس مربوط به سفر حضرت آقای میرزا عباس و همراهان به عتبات در سال 1309است  و در آستانه ورودی به حرم امیرالمومنین در نجف گرفته شده است . در سمت چپ درب ورودی به ترتیب از راست : آقای میرزا عباس ، آقا مرتضی ، آقای میرزا زین العابدین ، آقای محمد تقی میرعمادی معروف به آقا مدرس ، کودک و سید کنارش شناخته نشدند .

نامه 38      

● حضور پدر

9 فروردين

1309

خداوند گارا تصدق حضور مباركت گردم  همواره از درگاه حضرت احديت و آستان شاه ولايت سلامتي ذات مقدس عالي را خواهان بوده و هستم  -

پس از ماه ها انتظار در چند روز قبل به زيارت تعليقه اي كه از كرمان مرقوم فرموده بوديد نائل شدم . نمي دانم چه بوده كه اين مدت تعليقه جات مبارك به من نمي رسيد . تصور مي كنم صحيح نبودن آدرس باشد –

باري حالات من هم به كرم عميم حضرت شاه اوليا ء خوب و به تكميل تحصيلاتم مشغول هستم . راجع به مراجعتم هم مرقوم فرموديد . اگر اختيار به دست خودم بود ، بلي مي توانستم هر وقت كه بخواهم مراجعت كنم . ولي چه كنم كه مستخدم دولت هستم .

بعد ها تصور ميكنم كه تا حال از كرمان با كمال صحت و خوشي مراجعت به اصفهان فرموده باشيد و ديگر مستقيما ٌ عريضه جاتم را حضورتان ارسال نمايم .

در چند وقت قبل هم تعليقه اي از حضرت آقاي ذوالرياستين داشتم و خبر سلامتي وجود مبارك را مرقوم فرموده بودند.

در خاتمه چون موقع رفتن به مريضخانه است ، عريضه ي خود را به دعا گوئي ذات مقدس عالي ختم نموده مرخص ميشوم .

                                                                تصدق حضور مباركت

                                                                 امضا : نعمت اللهي 

نامه 39

● خدمت مادر

29  فروردين  

1309 

تصدقت گردم    انشاء الله تعالي مزاج مبارك در كمال صحت و آسايش بوده و خواهد بود .

در دو روز قبل تعليقه ي مبارك كه دستخط حضرت آقا روحي فدا در آن بود و كاغذ هاي عطيه خانم و آغا سكينه و آقا محسن رسيد. آنوقت در مونپليه بودم . ولي فعلا ٌ براي چند روزيكه مدارس تعطيل است به اتفاق دكتر ابراهيم خان رياحي (*) آمده ايم چند روزي را در شهر تولوز  با دكتر محمد خان رياحي )*) به گردش بگذرانيم . رضا خان (*) هم بنا بود اين چند روز بيايد با هم باشيم ولي بالاخره تنبلي مانع شده نيامد.

 نمائی از شهر تولوز ، شهر محل تحصیل دکتر محمد ریاحی

عجالتا ٌ در كمال خوشي و سلامتي مشغول گردش هستيم . مختصر كسالت سينه ي من هم سال گذشته بود و به حمدالله به كلي رفع شد و فعلا ٌ هم مزاجا ٌ خيلي قوي و سلامت هستم چنانچه از عكس هائي هم كه درعريضه ي قبل فرستادم معلوم ميشود -

هنوز نميدانم حضرت خداوندگاري از كرمان مراجعت فرموده اند يا خير ؟(*)  براي عريضه ي آتيه كه مطمئنا ٌ تشريف آورده اند . جداگانه عريضه ارسال خواهم داشت –

خدمت حضرت آقاي ميرزا دائي (*) هم اين مدت عريضه نگار نشدم براي اينكه اولا ٌ آدرسشان را نميدانستم و ثا نيا ٌ تصور نمي كردم كه مسافرتشان اينقدرطول بكشد و همه دفعه منتظر خبر ورودشان به اصفهان بودم كه عريضه ارسال دارم –

در دو هفته قبل هم عريضه اي خدمت آقاي آقا ميرزا عبدالكريم(*) فرستادم كه لابد رسيده –

جواب كاغذ آقاي آقا محمد و آقا ميرزا عبدالعلي را هم در يك پاكت فرستادم ، نميدانم چه شده يا رسيده و هر دو فراموش كرده اند .

يك كاغذ ديگر هم بعد از آقاي آقا  محمد رسيد و هنوز جواب آنرا ننوشته ام . انشا ء الله براي دفعه ي آتيه ميفرستم .

 دستمال آغا سكينه هم رسيد . بسيار قشنگ و خوبست و آن كاغذ را هم كه با دست را ستشان نوشته بودند توانستم تمامش را بخوانم . دستمالي را هم كه خود حضرت عليه مرحمت فرموده بوديد ، مدتها است رسيده و هميشه آنرا در جيب بغلي دارم .

يك دستمال بسيار قشنگ با يك كراوات فوق العاده شيك هم آقاي آقا طالب (*) از طهران موقعيكه دكتر ابراهيم خان مي خواست بيايد فرنگ براي من داده اند كه چند روز است به دستم رسيده ولي مدت ها است با اينكه كاغذ هم نوشته ام از خودشان اطلاعي ندارم و نه از آقاي جذبي – (*)

از آقاي ميرزا عبدالرحيم (*) هم به هيچوجه اطلاعي ندارم .

حضور حضرت آقاي عمو جان (*) مخصوصا ٌ عرض سلام مي رسانم –

خدمت آقاي حاجي ميرزا ابوالفضل (*) عرض ارا دت فوق العاده رسانيده از مراحمشان فوق العاده ممنونم .

خدمت مكرمه معظمه عمو خاطوني (*) عرض سلام ميرسانم – دختر عمو و دايزه جان و دايي خاطوني (*) همه را سلام ميرسانم .

 مكرمه معظمه دائي خاطوني و دائي غزي (*) سلام ميرسانم –

 خانزاده و سايرين همه گي را سلام مي رسانم -  خان و همشيره شان و ننه صغري و سايرين كه اساميشان فراموشم شده سلام ميرسانم –

از عطيه خانم و آغا سكينه و آقا محسن (*) هم فعلا ٌ عذر كاغذ عليحده مي خواهم . بتول خانم و منصوره جان را ديده بوسي مي نمايم .

                                                                                    

                                                                                    زياده تصدقت گردم                                                                                                        امضاء : نعمت اللهي

ایستاده از راست آقایان  عبدالعلی ، سید محمد و مهندس اسماعیل نعمت اللهی پسران عمه کوچک دکتر نعمت اللهی  و نشسته آقای میرزا ابوطالب نعمت اللهی  پسر عمو  و خود آقای دکتر نعمت اللهی .

البته توجه دارید که عکس در ایران و 20 سالی پس از زمان نامه های پاریس گرفته شده است .

توضیحات در مورد اشخاص مذکور در نامه :

دکتر محمد ریاحی : در شهر تولوز درس می خوانده اند.

     دکتر ابراهیم ریاحی : در شهر لیون درس می خوانده اند.

در 1284ش در اصفهان متولد شد. وی پس از انجام تحصیلات ابتدایی به تهران رفت و وارد مدرسه دارالفنون شد و دوره آنجا را به پایان برد. جزو اولین گروه اعزامی دانشجویان به فرانسه بود . وی در پاریس دوره دانشکده پزشکی را گذراند. وقتی به ایران بازگشت وارد دانشگاه شده و مقام استادی گرفت. وی در چند بیمارستان هم ریاست داشت، در سال 1340 در کابینه "دکتر امینی" به وزارت بهداری منصوب شد و در کابینه "علم" نیز مقام خویش را حفظ کرد. ریاحی پزشک حاذق و استادی برجسته بود. وی در سال 1368 در تهران درگذشت.

رضا خان : مرحوم ستوان رضا صدری

حضرت خداوندگاری و سفر کرمان : اشاره به سفر ارشادی پدر دکتر نعمت اللهی به کرمان .

آقای میرزا دایی : حضرت آقای میرزا عباس

آقای میرزا عبدالکریم : آقای عبدالکریم میرعمادی دائی دکتر

آقا محمد و آقا میرزا عبدالعلی : پسر عمه های دکتر

آقا طالب : پسر عموی بزرگ دکتر . جالب اینکه تا من به یاد دارم ایشان اصلا اهل استفاده از کراوات نبودند .

آقای جذبی : حضرت آقای هبت الله جذبی پسر عموی مادر دکتر . دکتر نعمت اللهی در زمان تحصیل طب در تهران در منزل ایشان سکونت داشتند .

آقا میرزا عبدالرحیم : آقای عبدالرحیم میرعمادی دائی دکتر

آقای عمو جان : آقای حاج سید اسدالله میرعمادی ، عموی مادر دکتر

آقای حاج میرزا ابوالفضل : آقای ابوالفضل خاتون آبادی ، پسر خاله مادر دکتر و معمم بوده اند.

عمو خاطونی : نرجس خاتون همسر  عموی در گذشته دکتر

دختر عمو و دایزه جان و دائی خاطونی باز مجددا دائی خاطونی و دائی غزی : به راستی از شناسائی این همه نسوان با نسبت های در هم  عاجز شدم . کاش یک نفر پیدا میشد  که از همه این ها رمز گشائی کند .

سطر آخر همه اسامی برادران و خواهران دکتر است . فقط منصوره جان خواهر زاده دکتر و دختر عطیه بیگم بودند .

نامه 40   

● خدمت مادر

 14  ارديبهشت 

1309 

 تصدقت گردم    انشاء الله تعالي مزاج مبارك در كمال صحت و عين آسايش بوده و خواهد بود .

 عريضه ي قبل را در موقعيكه در تولوز بودم نوشتم . خلاصه تقريبا ٌ 10 روز در تولوز بوديم بسيار خوش گذشت . بعد هم با دكتر ابراهيم خان رياحي آمديم به  مونپليه  چند روزي هم اينجا با هم بوديم و بعد او رفت به شهر ليون براي مدرسه اش  . در چند روز قبل هم تعليقه ي مبارك رسيد با تربتي كه جوفا ٌ فرستاده بوديد . به همان ترتيبي كه مرقوم فرموده بوديد رفتار كردم ، با اينكه كسالتي نداشتم –

بنا بود بعد از عيد حضرت خداوندگاري روحي فدا از كرمان مراجعت بفرما يند . با اينكه مرقوم فرموده بودند ، كرمان چندان جاي خوبي نيست ، نميدانم چرا اينقدر بر توقفشان ادامه دادند . ولي انشا ء الله تا حال تشريف آورده اند و خبرتشريف فرمائيشان را مرقوم خواهيد فرمود  تا خودم حضورشان عريضه نگارشوم . 

عريضه هم بر چند هفته قبل حضور آقاي آقا ميرزا عبدالكريم عرض كرده ام كه تا حال رسيده و منتظرم كه برخلاف هميشه جواب آنرا زود مرقوم دارند بعدها خدمت اهالي اينطرف و آنطرف همگي سلام مي رسانم .

عطيه خانم و آغا سكينه و آقا محسن را سلام مي رسانم . بتول خانم ومنصوره جان را ديده بوسي مي كنم –

از عطيه خانم هم خواهش مي كنم آن عكس اولي با كلاه پهلوي براي ايشان فرستاده ام براي من در كاغذ بعد بلافاصله بفرستت لازم دارم .

                                                                       زياده بر اين تصدقت گردم

                                                                             امضا :  نعمت اللهي

نمائی ازشهر لیون ، محل تحصیل دکتر ابراهیم خان ریاحی 

خیابانی در لیون – سال 1930 میلادی – همزمان با دوره تحصیل دکتر نعمت اللهی در فرانسه

نامه 41

● خدمت مادر

20 ذيحجه

1348

( 29 ارديبهشت 1309 )

تصدقت گردم انشاالله تعالي مزاج مبارك در كمال صحت و آسايش بوده و خواهد بود .

من هم به كرم مرتضي علي و توجه اوليا حق سلامت و خوش و به تحصيل مشغول هوا هم چند روز است شروع به گرم كردن نموده ولي تا سال تحصيلي تمام نشود يعني تقريبا ٌ يك ماه ديگر در مونتپليه هستم و بعد براي تعطيل به گردش و هواخوري مي رويم .

مدتي است كه ديگر تعليقه زيارت نكردم واز حضرت خداوندگاري ارواحنا فدا هم خبري ندارم نمي دانم تشريف آورده اند به اصفهان يا خير .

وضعيات منزل و زندگي هم همانطوري است كه بوده و سابقا عرضه داشته ام .

از آقاي آقا ميرزا عبدالرحيم هم مدتها است خبر ندارم نمي دانم هنوز تهران تشريف دارند يا مراجعت كرده اند به اصفهان .

عطيه خانم و آغا سكينه و آقا محسن را سلام مي رسانم .

بتول خانم و منصوره جان را ديده بوسي مي نمايم

خدمت مكرمه معظمه عمو خاتوني عرض سلام مي رسانم . دختر عمو دايزه جان دايي خاتوني و همه را سلام مي رسانم –

خدمت آقاي آقا ميرزا عبدالكريم عرض سلام رسانيده منتظر تعليقه شان هستم – حضور حضرت آقاي عمو جان مخصوصاٌ عرض سلام مي رسانم –

خدمت آقاي حاجي ميرزا ابوالفضل عرض ارادت و بندگي مي رسانم .

از حضرت آقاي ميرزا دايي و مسافرين هم اطلاع ندارم .

خبر تشريف فرماييشان را پس از آنكه مرقوم فرموديد عريضه نگار خواهم شد .

                                                                                  زياده تصدقت گردم

                                                                                 امضا : نعمت اللهي

نامه های دکتر نعمت اللهی ( بخش هفتم - قسمت دوم ) بهار 1309 خرداد ماه - آپادانا خرداد ماه 1389

 

 

 نامه های از پاریس به  پاقلعه

بخش هفتم - قسمت دوم - بهار 1309 خرداد

 

نامه 42

حضور پدر

 

12 خرداد

1309

 

خداوند گارا تصدق حضور مباركت گردم  از درگاه حضرت احديت و آستان شاه ولايت سلامتي ذات مقدس عالي را همواره خواستار بوده و هستم  .

در هفته ي  قبل دستخط  مبارك را كه از اصفهان مرقوم فرموده بوديد زيارت كردم و شكر خدا يرا به جا ي آوردم كه به حمدالله از اين مسافرت طولاني و تا اندازه اي نا مطبوع به سلامتي و خوشي مراجعت فرموديد .

حالات من هم به كرم مرتضي علي بسيار خوب و در كمال سلامت مشغول به كار هستم . به طوريكه اگر هم بخواهم خود را به كسا لت بزنم كسي باور  نخواهد كرد . اگر آب و هواي اروپا در اول نا سازگار بود ، براي من فعلا ً بطوري سازگار شده كه مي توانم ا طمينان بدهم كه هيچوقت من در ايران به اين صحت مزاج و چاقي نبودم –

در سال گذشته ذات الجنبي به من عارض شد و البته مدتي طول خواهد كشيد تا خوب شود و به كرم مرتضي علي تقريبا ً 5 ماه است كه به كلي بر طرف شده و روز به روز هم حالت مزاجيم بهتر و قوي تر ميشود –سال گذشته هم به خيال بودم كه مراجعت كنم ، الا اينكه اين مسافرت طولاني و سواري خط آهن و كشتي و گذشتن از راه روسيه بد تر اسباب خستگي و كسا لتم  را فراهم مي نمود و جرات چنين مسافرتي نميكردم . 

 ديگر لازم به عرض توضيح نيست كه چرا حضور مبارك ننوشتم كه اسباب پريشاني خاطر مبارك را فراهم نياورم و تصديق خواهيد فرمود كه اگر مي نوشتم چقدر در عرض اين مدت براي حضرت مستطاب عالي و آغاي والده و سايرين سخت بود . بعقيده من كه حال هم كه گذشته اگر آقاي دكتر سيد احمد خان و آقاي آقا ميرزا عبدالكريم چانه شانرا به صحبت هاي ديگر گرم ميكردند بهتر بود .

خيلي مايل بودم كه براي دو سه ماه تعطيل را به ايران بيايم . ولي اولا ً سفارت به هيچ وجه اجازه نمي دهد و ثانيا ً آمدن و مراجعت كردن اقلا ٌ 400 تومان پول لازم دارد .

باري حضور حضرت آغا ي والده عرض سلام رسانيده و از ننوشتن عريضه ي عليحده  معذرت معذرت مي خواهم .

عطيه خانم و آغا سكينه و آقا محسن را سلام ميرسانم . بتول خانم و منصوره جان را ديده بوسي ميكنم . كاغذ بتول خانم را هم زيارت كردم –

تقريبا ً تا آخر ماه را هم در مونپليه هستم و در اين موقع كه تحصيلات سال تمام ميشود براي گردش بيرون ميروم – آدرسم به آدرس سفارت است كه مجددا ً در ذيل عرضه مي دارم .

 

           Via Russie

            Monsieur  Nematollahi

           Par office scolaire de legation imperial de Perse

           5 rue Fartumy           Paris (17 )

      

           France

 

                                                             امضا : نعمت اللهي          

 

 

    نا مه 43

حضور پدر

 

27 خرداد

1309

خداوند گا را تصدق حضور مباركت گردم  همواره از درگاه حضرت احديت و آستان شاه ولايت سلامتي ذات مقدس عالي را خواها ن  بوده و هستم  .

در هفته ي  قبل به افتخار زيارت  دستخط  مبارك نائل گشتم و از سلامتي آن ذات مقدس و فاميل خيلي خوشوقت گرديدم –

 حالات من هم به كرم مرتضي علي و توجهات  باطني حضرت مستطا ب عالي بسيار خوب و ديروز دوره ي تحصيل امسال و امتحانات نهائي آن را به كمال خوبي گذرانيدم

 و در صورتيكه در ا ول سال بواسطه سابقه ي كسالت سال گذشته و ضعف مزاج تصور نمي كردم كه بتوا نم  به خوبي تحصيل كنم ، ديروز بالاخره مابين 230 نفر محصلين خارجي كه از تمام ممالك اروپا بودند ا ول شدم –

اين مدت تعطيل را هم غير از تقويت مزا جي و تفريح و گردش كار ديگري نخواهم كرد –

همانطوريكه در عريضه ي قبل عرضه داشته ام ، چند روز ديگري بيشتر در مونپليه نخواهم ماند و بعد به طرف نقاط خوش آب و هواي فرانسه ميروم . طوري هم كه قرار گذارده ايم اين مدت را با دكتر ابراهيم خان رياحي با هم هستيم –

 

بعد ها اهالي اينطرف و آنطرف همه گي را عرض سلام مي رسانم . گرچه خيال دارم عريضه اي هم خدمت حضرت آقاي ميرزا دائي بفرستم .

اخوان را فردا ً فرد عشق بلندي ميرسانم . مخصوصا ً جناب آقا ميرزا حيدر علي و آقا ميرزا علي نقا شباشي 

 

                                                زياده تصدق حضور مباركت گردم

                                                             امضاء : نعمت اللهي         

مدرسه طب مونپلیه محل تحصیل دایجون دکتر در حدود سال های 1930 و کلیسای جامع متصل به آن .

سر در ورودی قدیمی دانشکده طب مونپلیه

 

    نامه 44

● خدمت مادر

 

حضور عليا مكرمه معظمه عليه عاليه حضرت آغاي والده مشرف گردد

        تصدقت گردم انشا الله تعالي مزاج مبارك در كمال صحت وآسايش بوده و در زير سايه حضرت آقا         ارواحنا فدا ايام را به كمال خوشي مي گذرانيد

حال من هم به حمد الله بسيار خوب و ديروز هم امتحانات آخر سال را در نهايت خوبي تمام كرده و فعلا در خيال هوا خوري و تقويت مزاجي و گردش هستم . عكس هم رسيد از عطيه خانم خيلي ممنونم –

آغا سكينه و آقا محسن را سلام مي رسانم . بتول خانم و منصوره جان را ديده بوسي مي نمايم خدمت مكرمه معظمه عمو خاتوني عرض سلام مي رسانم – دختر عمو و سايرين را همگي سلام  مي رسانم –

خدمت حضرت آقاي عمو جان به عرض سلام تباك مصدع

خدمت حضرت آقا ميرزا عبد الكريم هم عرض ارادت مي رسانم

چنانچه در عريضه قبل حضور حضرت آقا ارواحنا فدا عرضه داشته ام كاغذ هاي مرا به آدرس سفارت كه نوشته ارسال فرماييد براي اينكه چند روز ديگر به عزم هواخوري از مونپليه  بيرون رفته و با دكتر ابراهيم خان رياحي با هم هستيم .

                             

 

                                                                     زياده عرضي ندارم تصدقت

 

                                                                            امضا : نعمت اللهي